Zelf word ik steeds chagrijniger van de hele discussie rond de opgestapte topman van de SNS-bank Sjoerd van Keulen en de vermeende hetze opgezet door Jelle Brandt Corstius. Tijd voor een verdediging tegenover de vaste, bekende mediakoppen die steeds minder lijken te weten waar ze het over hebben.
Het is goed om de zaak rustig te bekijken. Wat is er aan de hand? Een bankdirecteur die een fatale inschatting heeft gemaakt en daarbij de derde bank onder staatstoezicht brengt, maar toch een grote bonus krijgt voor prestaties. Tegenover een journalist die niet als schreeuwlelijk bekend staat, maar juist een moreel beroep deed op de beste man om van die bonus af te zien. Het duurde niet lang voordat de term ‘hetze’ werd gebezigd door ‘experts’ en de rest van het leger nationale beeldopvulling.
Opvallend is dat de meeste commentatoren van de leeftijd ‘mijn ouders’ zijn. Niets tegen deze generatie, maar zij zijn niet opgegroeid met het fenomeen mondiale communicatie met een lage drempel. Vroeger tikte je een boze brief, plakte een postzegel en stuurde die naar de krant en met wat geluk kwam je korte commentaar in de inzonden postrubriek.
Die tijden zijn niet meer. Elke hele en halve zool kan nu zijn mening op internet plempen. En iedereen kan daar snel bij. Twitter lijkt op een openbaar plein waar je zelf bepaalt naar wie je luistert. Wat niet wil zeggen dat je dan maar iemand met de dood moet bedreigen – dan wordt je door de politie afgevoerd.
Waar de mediakoppen vooral van zijn geschrokken zijn de opinies die op dat plein worden geuit. Dat zijn de opvattingen die je – ongetwijfeld – niet hoort op de pleinen van de Amsterdam Oud-Zuid, maar in de gemiddelde arbeiderswijk – sorry kansenwijk – heb ik wel erger gehoord.
De meeste media willen maar niet accepteren dat je niet elke uiting op dezelfde waarde moet schatten. Als iemand in een volkskroeg aangeeft ‘de kop van je romp te gaan trekken’ dan is dat vaak al opgelost met een biertje. De vermeende ‘verruwing’ van het debat is vaak niet meer dan dat de intellectuele elite via het internet ineens kennis neemt van de mening buiten het eigen sociale milieu en die is inderdaad niet altijd even fraai.
Van Keulen is naar eigen zeggen naar het buitenland gevlucht. Is dat naar aanleiding van echte serieuze bedreiging of is geschoren worden in het openbaar nou eenmaal niet fijn? Er is voor zover ik weet bijvoorbeeld geen aangifte gedaan. En weet de politie eigenlijk wel het kaf van het korten te scheiden online? Kunnen we het debat niet voeren wanneer een dreiging serieus is en wanneer er sprake is van loos geschreeuw? Die waardes zijn juist verschoven door de snelle manier van communicatie.
Wat Jelle Brandt Cortius heeft gedaan is eigenlijk niet meer dan een oproep om een moderne ‘briefkaartenactie’ te beginnen. Die had je vroeger ook in casu morele verontwaardiging. Voor een emailtje duik je niet onder, hoogstens stel je je spamfilter wat scherper af. Maar wat wel gebeurde is dat PowNed ineens met een helikopter boven het huis hing en andere media in de buurt gingen posten. Wie gaat er dan te ver? Het is mij te makkelijk om iemand die zegt ‘stuur een beleefd mailtje’ verantwoordelijk te houden voor het hele circus wat daarna ontstond.
Het is tegenwoordig algemeen bekend dat als een onderdeel van de Telegraaf groep een smeuige kop schrijft of blogt of de roze plofkop op iemand af stuurt de hetze niet ver weg is. Maar val daarbij dan niet iemand aan die een moreel beroep doet op fatsoen.
Beste mediakoppen, de social media en het internet zijn echt zo eng niet als het maar duidelijk is wie de pestkoppen zijn en wie je niet serieus moet nemen. In plaats van internetacties eindeloos door de mangel te halen stop met de hand boven het hoofd houden van jullie oversensationele mediacollega’s.